Pecados E Valores Cristãos Em Relação Ho Deus-Mundo-Homem

Timor Post - Opinião
  • Share

c. Mundo fechado e cultura de muro (perda de fraternidade e amizade social)

Iha pecado ida ne’e amo Papa dehan, ohin loron ita moris hela iha “as sombras dum mundo fechado” (FT, p. 3), be halo ita la iha ona fraternidade no amizade social. Katak ita tama hela iha pecado sira hanesan: individualismo, egoismo, ignorância, arrogância, indiferênça, racismo, etc. nebé halo ita hanoin ba ita nia an de’it hodi la hanoin no hadomi ema seluk hanesan ita nia an rasik, i ikus mai halo ita sai tiha atan ba buat hirak ne’e. Tan ne’e, Papa dehan “Reaparece a tentação de fazer uma cultura dos muros, de erguer os muros, muros no coração, muros na terra, para impedir este encontro com outras culturas, com outras pessoas. E quem levanta um muro, quem constrói um muro, acabará escravo dentro dos muros que construiu, sem horizontes. Porque lhe falta esta alteridade” (Idem, p. 8). Husi ne’e mak Papa dehan tan “uma é ensimesmar-se, desinteressar-se dos outros, ficar indiferente; outra seria olhar só para fora” (Idem, p. 20). Los duni, ohin loron ita maioria quase iha tendência atu halo muro, tanto muro visível e invisível, hanesan: cria muro haleu uma hodi satan netik vizinho sira, cria muro iha bairo, cria muro iha fuan atu labele acolhe no tau matan ba ema seluk, mes-mesak ho telefone, etc. Tuir amo Papa, sira ne’e hotu pecado nebé ita halo contra Maromak no contra ita nia maluk sira seluk, basá Papa dehan “o pecado manifesta-se hoje, com toda a sua força de destruição, nas guerras, nas várias formas de violência e abuso, no abandono dos mais frágeis, nos ataques contra a natureza” (LS, p. 53).

ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA


Husi ne’e ita hatene katak pecado ne’e laos ita halo contra de’it Maromak no ema, maibé pecado mos wainhira ita estraga no destrui, ambiente, natureza, sunu rai, soe foer arbiru, oho animal, ai-horis no criatura seluk. Nune’e, amo Papa dehan ita hotu iha vocação especial atu responsabiliza ba acto hirak ne’e, liu-liu ba cristão sira atu iha consciência no sentimento ba bem-comum ka bem-estar nebé amo Papa hanaran Fraternidade Universal. Fraternidade universal ida ne’e exige ita nia boa relação entre Deus-Homem-Mundo. No ida ne’e ita sei hatudu iha valores cristãos hanesan tuir mai ne’e.

2. VALORES CRISTÃOS

Valores cristãos ne’e contrário ho pecados cristãos. Valores cristãos hatuur ema iha horizonte ba vida santidade nian, iha nebé ema ida sei cria nia boa relação ho Maromak, ho Mundo no ho ema seluk, porém pecados cristãos la’e. Hare ba pecado sira leten ne’e, amo Papa Francisco trata konaba valores cristãos nebé hetan inpsiração husi o Santo do amor fraterno, Francisco de Assis nebé iha um coração sem fronteiras (Cfr. FT, p. 1). Iha um coração sem fronteiras ida ne’e halo com que S. Francisco de Assis cria relação ida nebé furak liu entre nia ho Maromak, ho Mundo no ho ema seluk. Amo Papa dehan, husi pecado original, ita ema hakotu ona ita nia relação ho parte tolu ne’e, maibé Maromak uza S. Francisco de Assis hodi hadia fali relação ida ne’e hodi hamosu fali valores cristãos nebé furak no kmanek liu. Tuir amo Papa, valores cristãos sira ne’e, ita manifesta ka expressa iha parte tolu:

a. Fiar ba Maromak Mesak Ida de’it Jesus Cristo (Lumen Fidei/ Sobre a Fé)

Valores cristãos ida ne’e uluk nanain hatudu iha ita ema nia fiar ba Maromak mesak ida de’it, nebé sai roman ba mundo tomak. Nune’e, amo Papa dehan, cristão sira tenke “confiar apenas na verdadeira rocha que não vacila: o Deus de Israel” (LF, p. 29). Deus de Israel ida ne’e maka Jesus Cristo nebé encarna-An iha Maria hodi lori salvação ba mundo tomak, basá Papa afirma “A fé cristã é fé na encarnação do Verbo e na sua ressurreição na carne” (Idem, p. 22). Tamba ne’e, fiar, katak foti Jesus sai centro ba conhecimento tomak ou sai centro ba buat hotu-hotu, iha nebé ita atu halo naran qualquer atividade ida ita tenke reza uluk. Ho ida ne’e mak amo Papa dehan “a verdade que a fé nos descerra é uma verdade centrada no encontro com Cristo, na contemplação da sua vida, na percepção da sua presença” (Idem, p. 39). Tuir amo Papa fiar ida ne’e maka verdade ida nebé ita nia razão ajuda ita atu fiar ho fuan tomak, basá “o espaço para a fé abria-se onde a razão não podia iluminar” (Idem, p. 5). Ida ne’e, katak ho razão de’it ita labele compreende fiar ida ne’e, basá fiar ida ne’e precisa expressa ho fuan hodi professa ho ibun. Ho ida ne’e mak Papa dehan “Realmente com o coração se crê (…) e com a boca se faz a profissão de fé” (Idem, p. 27). Tan ne’e, base ba fiar maka “Acredita-se com o coração” (Idem, p. 32). No fiar ida ne’e, necessita ita nia obediência, ita nia humildade, ita nia escuta da palavra de Deus, no precisa ita nia visão atu ita bele contempla Maromak nia presença iha mundo ne’e, iha criatura sira no iha ema kiik no ki’ak sira, etc. hodi bali sira ho domin, ho ternura no ho fuan tomak be hatudu ita nia comunhão ho Igreja iha Eucaristia.

Tuir amo Papa, fiar ne’e dom gratuito ida nebé Maromak mak fo atu ita ema ba hasoru malu bebeik ho Nia. Maibé, dom ida ne’e halo com que ema cristão sira entrega nia an ba iha Cristo Jesus. Nune’e, Papa kaer ba passagem Sagrada Escritura nian NT, Rom. 10:9, hodi dehan “A fé cristã está centrada em Cristo; é confissão de que Jesus é o Senhor e que Deus O ressuscitou de entre os mortos” (LF, p. 18). Ho liafuan badak valor cristão nian ne’e hatudu iha fiar total ba Maromak Oan Mane Mesak Jesus Cristo. No fiar ida ne’e, laos teoria ka ideal de’it, hodi hanoin katak Maromak dook los husi ita, maibé horik ho ita, hamutuk ho ita no hela ho ita. Ho ida ne’e mak amo Papa dehan “A nossa cultura perdeu a noção desta presença concreta de Deus, da sua acção no mundo; pensamos que Deus Se encontra só no além, noutro nível de realidade, separado das nossas relações concretas” (Idem, p. 21). Ida ne’e significa ita tenke hatene katak Maromak iha fatin hotu-hotu, laos iha além ou iha dook nebá de’it, maibé Maromak mos iha mundo no horik ho hela ho ita, basá doutrina mos hanorin ona ita katak “Maromak iha ne’e (ita nia an), iha Lalehan, iha rai no iha fatin hot-hotu”, ou iha Missa ita rona bebeik Nai-Lulik sira dehan “Maromak horik ho imi”. Ida ne’e, quer dizer Maromak laos dook, maibé Maromak horik hela ho ita. Nune’e, amo Papa dehan “O homem religioso procura reconhecer os sinais de Deus nas experiências diárias da sua vida, no ciclo das estações, na fecundidade da terra e em todo o movimento do universo” (Idem, p. 26). Tuir amo Papa fiar ba Maromak ne’e, ita precisa manifesta no expressa iha ita nia hahalok nebé concreta, hanesan mos São Tiago dehan “a fé sem obra é completamente morta” (Cfr. Tgo. 2: 14-26). Ho afirmação ida ne’e maka Catecismo da Igreja Catolica mos define kedas, hodi dehan “Pela razão natural, o homem pode conhecer Deus com certeza, a partir das suas obras” (CIC, p. 32). Nune’e, tuir amo Papa fiar ho hahalok ida ne’e sei hatudu iha parte concreta rua tuir mai ne’e.

b. Cuidado a nossa casa comum (Laudato Si)

Exigência ida ne’e, Papa hatuur iha nia Encíclica Laudato Si/LS. Hanesan valores cristãos ida nebé halo ita cuida no tau matan ba criatura tomak. Basá, frase ida “cuidado a nossa casa comum” ne’e exige ita nia cuidado ou ita nia responsabilidade ba criatura hotu, hanesan: ambiente, natureza, animais, ai-horis, tasi, rai maran, etc. Tamba, tuir amo Papa buat sira ne’e hotu hanesan ita nia irmã/ bin nebé compartilha ho ita iha ita nia convivência da vida, no rai ne’e hanesan ita nia mãe/ inan ida nebé acolhe ka hakuak hela ita iha nia moris tomak (Cfr. LS, p. 3).

Amo Papa dehan katak, ohin loron ita nia ambiente (irmã no mãe) ida ne’e kanek no moras todan hela tamba ita nia uso irresponsável no ita nia descontrolamento. Nune’e, Papa dehan “o ambiente natural está cheio de chagas causadas pelo nosso comportamento irresponsável; o próprio ambiente social tem as suas chagas” (LS, p. 7). Kanek no moras ida ne’e mai husi ita ema nia acto sira, hanesan: sunu rai, tesi ai, soe foer arbiru, oho animal sira arbiru, estraga ai-horis sira, la hamos arredores uma nian, la hadia be dalan, la halo limpeza, etc. No maus actos sira ne’e maka causa ba crise ecológica, mudança climática, perda de biodiversidade, poluição, inundação, desastres naturais, degradação ambiental, desgradação humana, perda de água potável, diareia, etc. Tuir amo Papa actos sira ne’e ba ita ema cristão, ne’e pecado nebé grave liu, basá “Quando os seres humanos destroem a biodiversidade na criação de Deus; quando os seres humanos comprometem a integridade da terra e contribuem para a mudança climática, desnudando a terra das suas florestas naturais ou destruindo as suas zonas húmidas; quando os seres humanos contaminam as águas, o solo, o ar tudo isso é pecado” (Idem, p. 8). No tuir amo Papa katak acto hirak ne’e crime ida nebé ita halo contra ita nia an rasik, no pecado contra Maromak, basá Papa dehan “um crime contra a natureza é um crime contra nós mesmos e um pecado contra Deus” (Idem, p. 8-9).

 3,109 total views,  3 views today

Como Você Reage?
Like
Love
Haha
Wow
Sad
Angry
You have reacted on “Pecados E Valores Cristãos Em Relação Ho Deus-M…” A few seconds ago
  • Share
ADVERTISEMENT
SCROLL FILA BA NOTISIA

Outras Notícias da Timorpost


Comentários :
Timorpost.com Realmente Aprecio Sua Opinião. Seja Sábio e ético ao Expressar Opiniões. Sua Opinião é de Sua Inteira Responsabilidade de Acordo Com a Lei ITE.

error: